Απαιτείται μεγαλύτερη εστίαση και συντονισμός στις δαπάνες της ΕΕ για πολιτιστικούς χώρους, σύμφωνα με νέα έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ).
Συγκεκριμένα, οι ελεγκτές του ΕΕΣ εξέτασαν τις επιπτώσεις αυτών των επενδύσεων και αξιολόγησαν την οικονομική και φυσική βιωσιμότητα ορισμένων χώρων που είχαν λάβει βοήθεια από την ΕΕ για 27 έργα σε επτά κράτη μέλη: Γερμανία, Γαλλία, Κροατία, Ιταλία, Πολωνία, Πορτογαλία και Ρουμανία.
Συνολικά, οι ελεγκτές παρέχουν μια μικτή αξιολόγηση όσον αφορά την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα των έργων του ΕΤΠΑ για πολιτιστικούς χώρους και προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις που εντοπίστηκαν συστήνουν στην Κομισιόν: βελτίωση του ισχύοντος στρατηγικού πλαισίου της ΕΕ για τον πολιτισμό εντός των αρμοδιοτήτων των Συνθηκών, την ενθάρρυνση της χρήσης ιδιωτικών κεφαλαίων για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης, την ενίσχυση της οικονομικής βιωσιμότητας των πολιτιστικών χώρων που χρηματοδοτούνται από το ΕΤΠΑ και να αναλάβει πιο συγκεκριμένη δράση για τη διατήρηση των κληρονομικών χώρων.
“Σχεδόν τα μισά έργα πολιτιστικών χώρων δεν θα είχαν υλοποιηθεί χωρίς επενδύσεις από την ΕΕ”, δήλωσε ο Pietro Russo, μέλος του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου και υπεύθυνος για την έκθεση. “Ωστόσο, δεν είναι σαφές τι επιδιώκει η ΕΕ να επιτύχει μέσω των τρεχουσών πρωτοβουλιών της, καθώς υποφέρουν από έλλειψη εστίασης και συντονισμού.”
Σύμφωνα με το ΕΕΣ, ο πολιτισμός ενσωματώνεται σε διαφορετικές στρατηγικές και πολιτικές σε επίπεδο ΕΕ και η συνύπαρξη πολλαπλών πλαισίων με διαφορετικούς παίκτες και επικαλυπτόμενες περιόδους και στόχους είναι υπερβολικά περίπλοκη και μπορεί να προκαλεί σύγχυση.
Με περίπου 750 εκατομμύρια ευρώ διαθέσιμα ετησίως μεταξύ 2010 και 2017, το ΕΤΠΑ (European Regional Development Fund – ERDF) αποτελεί σημαντική πηγή χρηματοδότησης για δημόσιες επενδύσεις σε πολιτιστικούς χώρους για περίπου το ένα τρίτο των κρατών μελών της ΕΕ. Ωστόσο, η πολιτιστική διάσταση δεν αντιμετωπίζεται ως προτεραιότητα για τη χρηματοδότηση του ΕΤΠΑ, η οποία παραμένει επικεντρωμένη σε οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα.
Η υπεροχή των οικονομικών στόχων σημαίνει επίσης ότι δεν δίδεται επαρκής προσοχή στη βιωσιμότητα των πολιτιστικών χώρων. Επί του παρόντος, εάν η δράση σε έναν ιστότοπο δεν αναμένεται να έχει οικονομικά και κοινωνικά αποτελέσματα, το ΕΤΠΑ δεν μπορεί να το χρηματοδοτήσει ακόμη και αν απαιτείται επείγουσα εργασία.
Οι πολιτιστικοί χώροι της ΕΕ εξαρτώνται γενικά από τις δημόσιες επιδοτήσεις για τη λειτουργία και τη χρηματοδότηση των επενδύσεών τους. Ωστόσο, έχουν ελάχιστα κίνητρα για αύξηση των εσόδων, επισημαίνουν οι ελεγκτές. Πράγματι, οι απαιτήσεις του ΕΤΠΑ για έργα που δημιουργούν έσοδα υποδηλώνουν ότι όσο υψηλότερα είναι τα καθαρά έσοδα, τόσο λιγότερη είναι η στήριξη της ΕΕ.
Πηγή: ΚΥΠΕ